1990 азы 20 сентябры Хуссар Ирыстоны Парламент фыццаг хатт райста Деклараци Хуссар Ирыстоны хæдбардзинады тыххæй.
2008 азы 26 августы Уæрæсæйы Федераци банымадта Хуссар Ирыстоны æмæ Абхазы хæдбардзинад.
Новости
Зынаргъ Анатоли,
Ацы аз августы мӕйы сӕххаест уыдзӕн фашистон Гуырдзыйы ныхмӕ хӕстыл 13 аз.
Æрвылаз августы мæйы æрбалæуыдимæ æрхæндæг кæнынц Хуссар Ирыстоны адæм. Сымахимае иумæ мæт кæнæм мах Турчы цæрæг ирон адæм дæр.
Хуссар Ирыстоны адæмы зæрдæтыл куы æрлæууынц августы сау бонтæ, уæд мах дæр æрымысæм фашистон Гуырдзыйы знаджы бырст Хуссар Ирыстонмæ.
Цасфæнды рæстæг ма рацæуа, уæддæр уыцы трагикон цаутæ рох никуы уыдзысты, нæ хъайтарты рухс нæмттæ æнусмæ нæ зæрдыл дардзыстæм.
Уæздан Садреттин!
Зæрдæбын арфæ дын кæнын дæ райгуырæн боны цытæн.
Бирæ æзты дæргъы æнтысджынæй архайыс Æхсæнад «Алан»-ы сæрдарæй, удуæлдай лæггад кæныс Турчы цæрæг ирон адæмæн, парахат кæныс ирон культурæ, хъахъхъæныс ирон æгъдæуттæ æмæ фарн, размæ кæныс Ирыстоны кадджын ном Турчы бæстæйы.
Цы куысты мидæг дæ, уым дæ разы æвæрд хæстæ æххæст кæныс æнувыдæй. Дæ ахсджиаг æмæ бæрнон архайды тыххæй разагъды лæгыл нымад дæ ирон адæмы’хсæн.
Республикæ Хуссар Ирыстоны Фæсарæйнаг хъуыддæгты министрад хаты фæсарæйнаг паддзахадты Хицауадтæм, цæмæй хъусдардмæ райсой, Ирыстоны адæмæн трагикон – XX æнусы 1918-1920 азты Гуырдзыстоны хицауад ирон адæмы ныхмæ кæй сарæзта, уыцы геноцидыл 100 азы бон. 2020 азы 20 июны Ирыстоны алы бинонтæ дæр нысан кæндзысты уыцы фыдохы бон сæ хиуæттæ æмæ æввахс адæмы, гуырдзиаг тыхгæнджыты къухæй фæмардуæвæг, Хуссар Ирыстоны сабыр цæрджыты ном арынæн.
2020 азы 5 марты Республикӕ Хуссар Ирыстоны Президент Бибылты Анатоли йӕ къух ӕрфыста Барамындыл, гуырдзиаг куынӕггӕнджытӕ 13 ирон коммунары куы фехстой, уыцы бон – 20 июны ирӕтты геноциды амӕттӕгты Мысӕн бон сфидар кӕныны тыххӕй.
Геноциды амӕттӕгты ном мысыны тыххӕй Республикӕ Хуссар Ирыстоны, афтӕ ма хуссарирыстойнаг фӕсарӕйнаг уагдӕтты дӕр уагъд ӕрцӕудзысты фыдохы мадзӕлттӕ, ӕруаддзысты паддзахадон тырысатӕ, аргъуанты цӕгъддзысты дзӕнгӕрджытӕ ӕнаххосӕй фӕмардуӕджыты ном арынӕн, иумиагӕй иу уысм ӕмырӕй алӕугӕйӕ.
30 июлы Гуырдзыстоны райдыдтой НАТО æмæ альянсы партнер «Аккаг партнер 2017» иумæйаг, нымæцмæ гæсгæ æртыккаг уæрæхмасштабон æфсæддон ахуыртæ, цыран æнæпрецедентон æгъдауæй уæрæхгонд æрцыд ахуырты цы æфсæддон потенциал цæуы пайдагонд, уый.
Æфсæддон маневрты хайад исынц 3 мины бæрц æфсæддонтæ Гуырдзыстон, АИШ, Стыр Британи, Германи, Турк, Словени, Украина æмæ Сомихæй. Гуырдзыстоны территоримæ æрбакондæуыд фæсарæйнаг уæззау техникæ æмæ авиаци. Ахуырты райдианы церемонийы хайад райста Гуырдзыстонмæ æрцæуæг АИШ-ы вице-президент.
Сочæйы «Гуырдзиаг-ирон конфликт æрбæстон кæныны принципты фæдыл» Фидыдыл къух æрфыссыны боныл 25 азы сæххæсты тыххæй
24 июны æххæст кæны дыууын фондз азы историон цау – сочæйаг фидыдтытыл «Гуырдзиаг-ирон конфликт æрбæстон кæныны приципты фæдыл» къух æрфыссыныл.
22 июны Республикæ Хуссар Ирыстоны Фæсарæйнаг хъуыддæгты Министр Медойты Димитр йæхимæ райста Республикæ Хуссар Ирыстоны Æхсæнадæмон Сырх Дзуары Минæварады Комитеты Сæргълæууæг Фаррух Исломовы.
Ныхасы рæстæджы дзырд цыд Минæварад Хуссар Ирыстоны цы архайд кæны, уыцы фарстатыл. Сырх Дзуары Минæварады Сæргълæууæг радзырдта Министрæн организаци гуманитарон проблемæтæ куыд скъуыддзаг кæны, уый сæйраг здæхтыты тыххæй æмæ организацийы пъланты тыххæй æввахс периоды.
Банысангонд æрцыд Æбæрæгæй сæфтыты агурыны Æртæварсон координацион механизмы куысты ахсджиагдзинаг.
20 июны Хуссар Ирыстоны уагъд æрцыд ирон адæмы историйы тугæйдзаг бонтæй иу – 1920 азы 13 коммунары фехстыл 97 азы рацыды номарæн фыдохы митинг. Ирон адæмы сæрибардзинады сæраппонд сæ цард радтæг хъайтарты ном ссарынæн Згъудеры бæрзæндмæ мемориалон цыртмæ ссыдысты РХИ Президент Бибылты А.И., РХИ Хицауады Сæрдар Пухаты Э.Г., РХИ Паламенты Сæрдар Гасситы П.Л., Хицауады уæнгтæ, Парламенты депутаттæ, Республикæйы æхсæнады минæвæрттæ.
Паддзахады Сæргълæууæг йæ раныхасы банысан кодта, Хуссар Ирыстоны национал-сæрибаргæнæн змæлды кæй ис бирæ трагикон датæтæ, уый.
19 июны Республикæ Хуссар Ирыстоны Фæсарæйнаг хъуыддæгты министр Медойты Д.Н. йæхимæ райста Республикæ Дагестаны минæвар Республикæ Хуссар Ирыстоны М.М.Шамиловы.
Ныхасы рæстæджы дзырд цыд Хуссар Ирыстоны æмгуыстады фарстатыл Цæгат Кавказы республикæтимæ æмæ традицион чи сты, уыцы хæларадон ирон-дагестайнаг ахастыты дарддæры райрæзтыл, уыдоны æхсæн гуманитарон, культурон æмæ базарадон-экономикон бастдзинæдты рауæрæх кæныныл.
13 июны Цхинвалы Республикæ Хуссар Ирыстоны Фæсарæйнаг хъуыддæгты министры номæй Министрады сæвзæрды 25 азы цытæн уагъд æрцыд цытджын райст. Мадзалы хайад райстой РХИ Президент Бибылты Анатоли, РХИ премьер-министр Пухаты Эрик, РХИ Парламенты Сæрдар Гасситы Петр, Уæлвæткон æмæ Æххæстбарджын Минæвæрттæ: УФ – Карджиаты Эльбрус, Абхазы – Елбачиты Алан, ДМР – Коцты Егор æмæ æндæр официалон адæймæгтæ.
13 июны Республикæ Хуссар Ирыстоны Президент Бибылты Анатоли РХИ ФХМ сæвзæрдыл 25 азы сæххæсты цытæн паддзахадон хорзæхтæ радта Республикæ Хуссар Ирыстоны Фæсарæйнаг хъуыддæгты министрады къорд ветерантæ æмæ кусджытæн.
«Хæларады орден»-æй хорзæхджын æрцыд:
Джиоты Иваны фырт Уырызмæг– РХИ Æддагон бастдзинæдты фыццаг министр.
«РХИ дипломатон службæйы сгуыхт кусæджы» кадджын номæй хорзæхджын æрцыдысты:
Медойты Никъалайы фырт Димитр – РХИ Фæсарæйнаг хъуыддæгты министр.
Цхуырбаты Викторы фырт Андрей - РХИ Фæсарæйнаг хъуыддæгты министры фыццаг хæдивæг.